Dünyanın En Büyük Kuşu

Dağlar, ovalar, nehirler ve ormanlık alanlarda yaşayan on sekiz bine yakın kuş türü vardır. Peki ya bu kuş türlerinden dünyanın en büyük kuşu unvanına sahip olan hangisidir? Gökyüzünde sıklıkla uçarken ya da karada yürürken gördüğümüz kuş türlerinin boyları 5 santimetre ile 275 santimetre arasında değişirken ağırlıkları da 2 gram ile 156 kilogram arasındadır. Bazı kuşlar ağırlıkları sebebiyle bazıları da iskelet yapılarının değişmesiyle uçamazlar. Bazıları ise gökyüzünün keyfini çıkarırlar. Bu kuşlar arasında süren dünyanın en büyük kuşu tartışması uzun zamandır süregelmiştir.

Bu konu hakkında araştırmalar yapan İngiliz bilim insanları, yaptıkları çalışmalar ile bu kuşun 3 metre boya ve 800 kilo ağırlığa sahip bir “Vorombe Titan” olduğunu keşfetti. Londra Zooloji Enstitüsü uzun yıllar süren çalışmaları sonucunda bu kuşun yaklaşık 1200 yıl öncesine kadar yaşamış olduğunu bildirdi. Vorombe Titan muhtemel ağırlığı yüzünden uçamayan bir fil kuşu türü. Nesli tükenmiş olan bu kuşun Madagaskar’da yaşamış olduğu düşünülüyor.

Kuş Familyasının En Büyük Canlısı

Afrika adasında yaşamış olan Vorombe Titan’ın soyunun tükenmesinin en muhtemel sebebi olarak bölgede yaşayan tarih öncesi insan yerleşimcilerinin etkisi olduğu gösteriliyor. Aslında Madagaskar o zamanlarda başka dev hayvan türlerine ev sahipliği yapmaktaydı ve bu devler arasında dev lemurlar, su aygırları ve kaplumbağalar vardı.

Araştırmacılardan James Hansford bu konuyla ilgili olarak “Fil kuşları, Madagaskar’ın mega faunasındaki en büyük hayvandı ve muhtemelen, adanın evrimsel tarihinin en önemli hayvanlarından birisiydi; hatta lemurlardan bile daha önemliydi. Bunun sebebi, büyük cüsseli hayvanların, bitkileri yiyerek, biyokütle yayarak ve dışkılama yoluyla tohumları dağıtarak bitki örtüsünü kontrol edip, içinde yaşadıkları geniş ekosistemde muazzam bir etkiye sahip olmaları. Madagaskar bugün hâlâ, bu kuşların yok olmasının etkilerini çekiyor.” şeklinde açıklamada bulunmuştur. Dünyanın en büyük kuşu olan Vorombe Titan’ın yakın akrabası olarak neslini devam ettiren büyük kuşlardan devekuşlarını da es geçmek olmaz. Gelmiş geçmiş en büyük kuş unvanı olmasa da devekuşları da ilgi çeken bir diğer iri tür. Şimdi biraz da onlardan bahsedelim.

En Büyük Kuş

Yaşayan en büyük kuş olan devekuşları uzun bacakları ve yuvarlak gövdeleriyle uçamayan bir diğer kuş türüdür. Erkekleri siyah-beyaz renklere sahipken dişiler genellikle açık kahverengidirler. 3 metre kadar uzayabilirler ve 150 kiloya ulaşabilirler. Çok güçlü bacakları ile tehlike anında 90 km hızla hiç durmadan yarım saat boyunca koşabilirler. Hem etçil hem de otçul olan devekuşları dişleri olmadığı için sindirimlerini günde 1,5 kilo taş yiyerek kolaylaştırmaya çalışırlar. Diğer kuşlardan farklı olarak da idrarını ve dışkısını ayrı depolarlar.

Devekuşları Afrika kökenlidir. Sürüler halinde kuru, sıcak savanlarda ya da ormanlık alanlarda yaşarlar. Ayrıca devekuşları poligami hayvanlardır ve bir erkekle beraber birden fazla dişiden oluşan gruplar halinde yaşarlar. Evcilleştirilebilen bu kuş türleri günlük bakımları süresince insanlarla çok uyumlu olabilirler. Ortalama yaşam süreleri 40-50 yıldır. Ancak esaret altındayken 60-70 yıl kadar da yaşayabilirler. Bununla ilgili olarak kayıtlara Güney Afrika’da bir devekuşunun 81 yıl yaşadığı geçmiştir.

Ülkemizce tüketilmese de eti, diyetik özellikleri sebebiyle ABD, İsrail ve Güney Afrika tarafından rağbet görür. Ayrıca yumurtası da tüketilen besinler arasında yer alır. Özellikle camilerin içinde kullanılan devekuşu yumurtaları örümcek ağı oluşumunu engeller. Sanılanın aksine devekuşları başlarını kuma gömmezler. Bu eski inanış muhtemelen dünyanın yaşayan en büyük kuş türünün savunma mekanizmasıyla ilgili. Başı belada olan devekuşu eğilerek düşmandan kurtulmaya çalışacaktır. Uzun boyuna rağmen eğilen devekuşu toprağa iyice yakınlaşmış haliyle uzaktan başını gömmüş izlenimi vermiş olacak ki bir çoğumuz bu deyimi biliriz.